ปลวก

ปลวก เป็นแมลงที่มีความสำคัญในแง่เศรษฐกิจมาก โดยเฉพาะด้านให้โทษ เพราะเป็นแมลงที่เข้าทำลาย สร้างความเสียหายให้แก่ทรัพย์สิน อาคารบ้านเรือน วัสดุข้าวของ เครื่องเรือน เครื่องใช้ต่างๆ ที่ทำจากไม้ หรือแม้กระทั่งผลิตภัณฑ์อื่นๆ ที่มีส่วนประกอบของเซลลูโลส

การจำแนก

 ปลวกทำลายไม้ที่สำคัญในประเทศไทย ได้แก่
     – Coptptermes มักทำรังอยู่ใต้พื้นดิน และมีรังย่อยหรือรังสำรองตามช่องว่างระหว่างผนัง หรือฝ้าภายในอาคาร และจะทำทางเดินดินเป็นท่อกลมเพื่อไว้ใช้ออกหาอาหาร พบเข้าทำลายและก่อความเสียหายรุนแรงกับอาคารที่อยู่ในเขตเมืองเป็นส่วนใหญ่
     – Microcerotermes สร้างรังขนาดเล็กบนดิน ต้นไม้ หรือ โครงสร้างอาคาร และทำท่อทางเดินดินเป็นท่อกลมีที่แห้งแข็ง เพื่อใช้ออกหาอาหาร มักพบเข้าทำลายอาคารบ้านเรือนตามชนบท
     – Globitermes สร้างรังบนดินขนาดกลางถึงค่อนข้างใหญ่ ลักษณะคล้ายโดม ปลวกสกุลนี้พบเข้าทำลายอาคารบ้านเรือนที่อยู่ในเขตชนบท ตลอดจนไม้ใช้ประโยชน์ที่อยู่กลางแจ้ง
     – Cryptptermes ปลวกสกุลนี้ จะอาศัยอยู่ในเนื้อไม้ และมักเข้าทำลายอาคารบ้านเรือนบริเวณแถบชายฝั่งทะเล
     – Macrotermes สร้างรังขนาดใหญ่บนพื้นดิน โดยปลวกสกุลนี้พบเข้าทำลายบ้านเรือนที่อยู่ตามชนบทและไม้ใช้ประโญชน์กลางแจ้ง

ชีววิทยาและนิเวศวิทยา

ปลวกเป็นแมลงสังคม อยู่รวมกันภายในรัง ไม่ชอบแสงสว่าง ชอบที่มืดและอับชื้น มีการแบ่งหน้าที่การทำงานออกตามวรรณะ ได้แก่
– วรรณะสืบพันธุ์ หรือ แมลงเม่า มีทั้งเพศผู้และเพศเมีย ทำหน้าที่สืบพันธุ์และขยายพันธุ์ สามารถบินออกจากรังเมื่อมีสภาพอากาศเหมาะสม จับคู่แล้วสลัดปีก ผสมพันธุ์ จะหาพื้นที่เหมาะสมเพื่อวางไข่
– วรรณะกรรมกร หรือ ปลวกงาน เป็นปลวกตัวเล็กที่พบเห็นกันมากทำหน้าที่เกือบทุกอย่างในรัง เช่น สร้าง ซ่อม ทำความสะอาดรัง ป้อนอาหารตัวอ่อน ราชินี ราชา และปลวกทหาร เป็นต้น      
– วรรณะทหาร เป็นปลวกที่มีหัวและกรามขนาดใหญ่ เพื่อใช้ในการต่อสู้กับศัตรูที่มารบกวนสมาชิกภายในรัง

แหล่งอาหารของปลวก ได้แก่ ไม้ ดินและฮิวมัส ใบไม้และเศษซากพืชที่ทับถมบนดิน ไลเคนและมอส หรือวัสดุอื่นๆ ที่มีเซลลูโลสเป็นส่วนประกอบ